اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 506 |
| تعداد مقالات | 4,368 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,088,569 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,095,530 |
شناخت و رتبه‌بندی ریسک‌های ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) | ||
| اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت) | ||
| مقاله 6، دوره 7، شماره 1، فروردین 1392، صفحه 187-212 اصل مقاله (361.87 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/smt.2013.1435 | ||
| نویسندگان | ||
| سید عباس موسویان1؛ بلال وثوق2؛ علی فرهادیان آرانی* 3 | ||
| 1دانشیار گروه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی | ||
| 2دانش‌آموخته کارشناس ارشد معارف اسلامی و مدیریت مالی، دانشگاه امام صادق علیه السلام | ||
| 3کارشناس ارشد معارف اسلامی و مدیریت مالی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع) | ||
| چکیده | ||
| در دو دهه اخیر، سیاستگذاران و برنامه‌ریزان بازارهای مالی اسلامی با بهره‌گیری از عقود اسلامی به‌دنبال طراحی ابزارهای نوی مالی اسلامی و جایگزینی آنها با ابزارهای مالی رایج هستند که این امر تحلیل‌گران و سرمایه‌گذاران را بر آن می‌دارد تا این ابزارها را از جهات مختلف -از جمله ریسک‌هایی که با آن روبه‌رو هستند- بررسی کنند. بدین منظور، این تحقیق در صدد است تا با روش دلفی، ریسک‌های مشترک و اختصاصی مهم‌ترین ابزارهای مالی اسلامی را بشناسد و سپس، با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ریسک‌های مشترک شناخته را در ابزارها بر اساس مقدار ریسک، رتبه‌بندی کند. با توجه به آمارهای دقیق به‌دست‌آمده مشخص شد اوراق مشارکت، اجاره، مضاربه، استصناع، مرابحه، سلف و مشارکت کاهنده، پر کاربردترین ابزارهای تأمین مالی اسلامی در جهان است؛ سپس، طی سه دور روش دلفی، ضمن تعیین ریسک‌های اختصاصی هر یک از اوراق، مشخص شد که مهم‌ترین ریسک‌های مشترک این اوراق مالی عبارت است از: ریسک‌های بازار، تورم، نقدشوندگی، عملیاتی، شریعت، عدم جمع‌آوری وجوه به میزان کافی و اعتباری. بعد از آن، با روش AHP مشخص شد که به ترتیب، بیشترین و کمترین مقدارِ ریسک اعتباری در اوراق سلف و مشارکت کاهنده، ریسک بازار در اوراق مضاربه و مرابحه، ریسک نقدشوندگی در اوراق سلف و مرابحه، ریسک عدم جمع‌آوری وجوه در اوراق سلف و مشارکت، ریسک تورم در اوراق مرابحه و مشارکت کاهنده، ریسک عملیاتی در اوراق مشارکت کاهنده و مرابحه و ریسک شریعت در اوراق سلف و اجاره است. گفتنی است این نتایج برای دو گروه حائز اهمیت است؛ نخست، برای سرمایه‌گذاران مالی، هنگام انتخاب گزینه سرمایه‌گذاری، و دوم، برای طراحان اوراق مخصوصاً نظام بانکداری، هنگام طراحی، که چه اوراقی، منتشر کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تأمین مالی؛ ابزارهای مالی اسلامی (صکوک)؛ ریسک ابزارهای مالی اسلامی؛ روش دلفی؛ روش AHP | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Recognizing and Ranking Islamic Financial Instruments (SUKUK) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seyed Abbas Mousavian1؛ Belal Vosough2؛ Ali Farhadian Arani3 | ||
| 1Associate professor of Islamic Economics Group, Islamic Research Institute for Culture and Thought | ||
| 2Graduate of Master of Islamic Education and Financial Management, Imam Sadiq University | ||
| 3M.A. of Islamic Studies and Financial Management, Faculty of Islamic Studies and Management, Imam Sadiq University, Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Policy makers and programmers of Islamic financial markets try to use basic Islamic contracts for designing and creating new Islamic financial instruments and replace them with conventional instruments, so investors try to assess these new instruments in every respect. One of the most important sides of these new Islamic instruments is their risks. In this regard this essay is seeking to define the common and specific risks of Islamic financial instruments through the method of Delphi, and then in the next part it has ranked those risks by using the method of AHP. Statistics shows that the most common Islamic instruments are: Musharakah, Ijarah, Mudharabah, Istisna’, Murabaha, Salam, and diminishing Musharakah. The method of Delphi clarified that the most important risks are: market risk, inflation risk, liquidity risk, operational risk, shari’ah risk, and default and credit risk. Afterwards the AHP method showed that the highest and lowest risks of that instrument are as follows: the highest and lowest credit risk exists in the Salam and diminishing Musharakah, the highest and lowest market risk exists in the Mudharabah and Murabaha, the highest and lowest liquidity risk exists in the Salam and Murabaha, the highest and lowest default risk exists in the Salam and Musharakah, the highest and lowest inflation risk exists in the Murabaha and diminishing Musharakah, the highest and lowest operational risk exists in the diminishing Musharakah and Murabaha, and the highest and lowest shari’ah risk exists in the Salam and Ijarah. This essay is important for two kinds of people: first of all financial investors and second for the ones who try to design and issue new Islamic financial instruments. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Financing, Islamic Financial Instruments, risk of Islamic financial instruments, Delphi Method, AHP Method | ||
| مراجع | ||
|
آدامز، نظیف؛ توماس، عبدالقادر (1388)، صکوک، الگوهای ساختاربندی، انتشار و سرمایه‌گذاری، ترجمه ناصر شاهباز و مجید پیره، تهران: دانشگاه امام صادق (ع). آذر، عادل (1383)، آمار و کاربرد آن در مدیریت، تحلیل آماری، تهران: سمت. ابوالحسنی، اصغر؛ حسنی مقدم، رفیع (1387)، «بررسی انواع ریسک و روش‌های مدیریت آن در نظام بانکداری بدون ربای ایران»، اقتصاد اسلامی، سال هشتم، شماره 30، صص 8-25. ارسلان طریق، علی (1387)، مدیریت ریسک‌های مالی ساختارهای صکوک، ترجمه مصطفی زه‌تابیان و علی سعیدی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع). اسلامی بیدگلی، غلام‌رضا؛ فاضلیان، سید محسن (1384)، «معرفی روش‌های تأمین مالی اسلامی مسکن»، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق (ع)، شماره 25، صص 15-33. اکبریان، رضا؛ دیانتی، محمدحسین (1385)، «مدیریت ریسک در بانکداری بدون ربا»، اقتصاد اسلامی، سال ششم، شماره 24، صص 2-21. البدوی، امیر؛ قرائی، رودابه (1388)، «کاربرد روش دلفی برای استخراج عوامل کیفی ریسک و استفاده از آن در تعیین رتبه ریسک کیفی گیرندگان: مورد کاوی بانک کار آفرین»، مدیریت بازرگانی، سال اول، شماره 2، صص 17-35. الهی، مهدی (1386)، اولویت‌بندی ریسک‌های راهبردی در بانکداری ایران با توجه به بانک‌های خصوصی و خارجی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع). بری‌گام، اوجین. اف؛ سی گاپنسکی، لوئیس و آردی وز، فلیپ (1384)، مدیریت مالی میانه، ترجمه علی پارسائیان، تهران: ترمه. پژوهشکده پولی و بانکی (1385)، صکوک، تهران: پژوهشکده پولی و بانکی. جواهری، حسن محمدتقی (1408)، الربا فقهیاً و اقتصادیاً، بیروت: دار المرتضی. حلی، جعفر بن حسن (محقق حلی) (1403)، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، بیروت: دار الاضواء. راعی، رضا؛ سعیدی، علی (1383)، مبانی مهندسی مالی و مدیریت ریسک، تهران: سمت. سازمان بورس و اوراق بهادار (1386)، ضوابط ابزار مالی اوراق اجاره، تهران: سازمان بورس و اوراق بهادار. ساندارجان، وی. و اریکو، لوکا (1381)، «جایگاه ابزارهای سرمایه‌گذاری و مؤسسات اسلامی در نظام مالی اسلامی در نظام بین‌المللی در مدیریت ریسک و چالش‌های موجود» در مجموعه مقالات سیزدهمین همایش بانکداری اسلامی (صص 55-71)، تهران: مؤسسه عالی بانکداری ایران. سروش، ابوذر (1386)، «بررسی اوراق صکوک اجاره»، بورس، سال دهم، شماره 65، صص 14-32. شیرانی، علیرضا (1386)، «شناسایی زیرساخت‌های توسعه بازارهای مالی و عوامل کلیدی موفقیت در صنعت بانکداری اسلامی» در مجموعه مقالات هجدهمین همایش بانکداری اسلامی (صص 47-63)، تهران: م‌سسه عالی آموزش بانکداری ایران. طوسی، محمد بن حسن (شیخ طوسی) (1387)، المبسوط فی فقه الامامیة، تهران: المکتبة المرتضویة لاحیاء الاثار الجعفریة. عقیلی کرمانی، پرویز (1376)، «بررسی انواع اوراق مشارکت» در مجموعه مقالات هشتمین همایش بانکداری اسلامی (صص 3-21)، تهران: مؤسسه بانکداری ایران. فتحی، سعید (1385)، «ریسک مالی، شاخص‌سازی و اندازه‌گیری»، تدبیر، سال هفدهم، شماره 168، صص 11-26. فراهانی‌فرد، سعید (1388)، «صکوک سلف، ابزاری مناسب برای تأمین مالی و پوشش ریسک»، اقتصاد اسلامی، سال دهم، شماره 33، صص 74-93. کدخدایی، حسین (1379)، «پدیده ریسک در بانکداری اسلامی» در مجموعه مقالات سیزدهمین همایش بانکداری اسلامی (صص 61-78)، تهران: مؤسسه عالی بانکداری ایران. مجتهد، احمد؛ حسن‌زاده، علی (1384)، پول و بانکداری و نهادهای مالی، تهران: پژوهشکده پولی و بانکی. مشایخی، علی‌نقی؛ فرهنگی، علی‌اکبر؛ مومنی، منصور و علی‌دوستی، سیروس (1384)، «بررسی عوامل کلیدی مؤثر بر کاربرد فناوری اطلاعات در سازمان‌های دولتی ایران: کاربرد روش دلفی»، مدرس علوم انسانی، سال نهم، شماره 3 (پیاپی 42)، صص 16-32. معصومی‌نیا، غلام‌علی (1388)، «بررسی فقهی و اقتصادی ابزار تأمین مالی مشارکت کاهنده»، اقتصاد اسلامی، سال دهم، شماره 35، صص 9-27. موسوی بیوکی، محمدمهدی (1387)، بررسی تطبیقی مشتقات اعتباری با فقه امامیه با هدف مدیریت ریسک اعتباری در بانکداری اسلامی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق (ع). موسویان، سید عباس (1386)، ابزارهای مالی اسلامی (صکوک)، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. همو (1388)، «صکوک مرابحه، ابزار مالی مناسب برای بازار پول و سرمایه اسلامی»، جستارهای اقتصادی، سال ششم، شماره 11، صص 21-36. میرمطهری، سید احمد (1381)، «داد و ستد دست دوم اوراق مشارکت» در مجموعه مقالات سیزدهمین همایش بانکداری اسلامی (صص 72-89)، تهران: مؤسسه بانکداری ایران. مهدوی نجم‌آبادی، سید حسین (1381)، «تفاوت اساسی توزیع ریسک در دو نظام بانکداری اسلامی سنتی» در مجموعه مقالات سیزدهمین همایش بانکداری اسلامی (صص 53-71)، تهران: مؤسسه عالی بانکداری ایران. نظرپور، محمدنقی (1384)، «اوراق بهادار استصناع ابزاری برای سیاست پولی»، اقتصاد اسلامی، سال پنجم، شماره 20، صص 10-24. Ardiansyah, M. (2009), Default risk in Islamic equity return, Kuala Lumpur: International Islamic university of Malaysia. Greening, H. & Bratanovic, S. (2008), Managing Banking Risk, Mumbai: Jaico Publishing House. Husain, A. (2002), “Sukuk vs. Eurobonds: Is there a difference in value-at-risk?”, International monetary fund, IMF, Vol. 1, No. 3, pp. 20-35. Jabeen, Z. (2007), “Sukuk: Principles, Structure and Developments”, International Journal of Islamic Finance Services, Vol. 1, No. 3, pp. 73-96. Khan, T. & Ahmed, H. (2001), Risk Management, An Analysis in Islamic Financial Industry, Jeddah: Islamic Research and Training Institute (IRTI). Obaidullah, M. (2002), “Islamic Risk Management: Towards Greater Ethics and Efficiency”, International Journal of Islamic Finance Services, Vol. 4, No. 3, pp. 45-64. Id. (2005), Islamic Financial Services, Jaddah: King Abdulaziz. Parker, G. & Beaver, W. (1995), Risk management: problems & solutions, New York: McGraw-Hill. International Islamic Financial Market, (2010), www.IIFM.com Islamic Research and Training Institute, (2010), www.scribd.com Popescu, D. (2009), Market Risk Assessment of a Bank, Methods and Measurements, Bucharest: Bucharest Academy of Economic Studies. Powell, C. (2003), “The Delphi technique: Myths and realities”, Methodological Issues in Nursing Research, Vol. 1, No. 4, pp. 41-68. Standard & poors. (2010), Islamic Finance outlook 2010, NY York: McGraw Companies, www.standardandpoors.com | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,271 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,526 |
||